سفر به هلند با پادکست فارسی کشورگرافی

هلند کشور کوچیکیه از قلمروهای پادشاهی هلند تو شمال غربی اروپا با ۱۷میلیون نفر جمعیت که بیشترشون مسیحی پروتستانن. پایتخت هلند شهر آمستردامه، اما برای تمرکززدایی از آمستردام خیلی از وزارتخونه‌ها و سفارتخونه‌ها تو شهر لاهه یا اطرافش مستقر شدن. هلند بخش اصلی و اروپایی پادشاهی به ‌شمار میره که جزایری رو تو آمریکای مرکزی هم شامل میشه. هلند از شرق با آلمان از جنوب با بلژیک و از غرب هم از طریق دریا با بریتانیا همسایه­س. بندر روتردام دومین شهر بزرگ هلنده و از نظر مساحت و تعداد اسکله‌هایی هم که داره، بزرگترین بندر اروپاس.

اسم این کشور تو زبان هلندی Nederland که معنی سرزمین پست رو میده. اسمی هم که خیلی از کشورای دیگه برای این کشور به کار میبرن هم همین معنی رو میده. چون بالای پنجاه درصد از زمینای اینجا فقط یه متر بالاتر از سطح دریاس. ولی اسمی که تو ایران برای اینجا به کار میبرن اسم یه منطقه تو این کشوره که معنی سرزمین چوب رو میده.

بخش زیادی از هلند صافه، به جز مقداری تپه تو انتهای جنوب شرقی، و یه منطقه تپه‌ماهوری تو مرکز کشور، همه جا صافه. بلندترین تپه‌ها هم بیشتر از ۳۲۱ متر نیستن. تقریباً ۱۷ درصد از زمینای اینجا هم قبلا دریا و دریاچه بودن که با اجرای پروژه‌های مختلف خشک و قابل استفاده شدن. یه چیز جالب دیگه هم اینکه بخش زیادی از خاک هلند به خاطر رسوبات سه رودخانه بزرگ اروپایی راین، ماس و اسخلده درست شدن.

اقتصاد هلند

تولید ناخالص داخلی هلند (نه تولید ملی) در سال ۲۰۰۶ بیش از پانصد میلیارد یورو بوده‌است و نرخ رشد اقتصادی در همین سال نزدیک به ۳ درصد بوده‌است. رشد تورم در هلند از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۷ به‌طور میانگین حدود دو درصد گزارش شده‌است. نرخ بیکاری در دوره مشابه حدود دو درصد بوده‌است (۴۰۰ هزار نفر و کمتر).

هلند در پرورش و تجارت گل مقام اول را در جهان داراست. دامداری و کشاورزی نیز از پایه‌های اقتصاد هلند محسوب می‌شود. هلندی‌ها علی‌رغم کوچکی کشورشان سهم بزرگی در تجارت و بانکداری جهانی دارند. ایالات متحده آمریکا یکی از بازارهای اصلی هلند است و کشورهای اتحادیه اروپا مهم‌ترین شرکای تجاری آن هستند. بیش از نیمی از سهام شرکت نفتی- گازی شل را هلند در اختیار دارد و مابقی را بریتانیا. این شرکت که بخش هلندی آن به رویال داچ شل معروف است در زمینه استخراج و تجارت نفت و گاز در سراسر جهان از جمله ایران فعالیت می‌کند. هلند خود نیز دارای ذخایر گاز طبیعی است و بخش از آن را صادر می‌کند. کشتی‌سازی و صنایع شیمیایی از دیگر صنایع مادر در هلند هستند. از شرکت‌های بزرگ هلندی می‌توان به فیلیپس (صنایع الکترونیک)، هاینکن (یکی از عمده‌ترین تولیدکنندگان آبجو در جهان) و (صنایع شیمیایی مانند آکزونوبل) اشاره کرد. واحد پول هلند پیش از تبدیل به یورو، فلورن یا گیلدر هلندی بود.

سیاست هلند

حکومت هلند پادشاهی مشروطه‌است که در آن شاه یا ملکه نقش چندان تعیین‌کننده‌ای در سیاست ندارد و بیشتر نماد وحدت ملی است. در ۳۰ آوریل ۲۰۱۳ میلادی، ملکه بئاتریکس از سمت خود کناره‌گیری کرد و پسرش ویلم الکساندر رسماً پادشاه کشور شد. پیش از ویلم الکساندر به مدت ۱۲۰ سال ملکه‌ها بر هلند حکومت کرده‌اند.

دو مجلس نمایندگان در این کشور وجود دارد و حزب دارای بیشترین رأی در انتخابات پارلمانی نخست‌وزیر را برمی‌گزیند و دولت را تشکیل می‌دهد. نخست‌وزیر مهم‌ترین مقام سیاسی کشور شناخته می‌شود. احزاب دموکرات مسیحی، سوسیال دموکرات (کار)، سوسیالیست، حزب سبزها و لیبرال از احزاب عمده در این کشور هستند. طی چند سال اخیر و به‌خصوص در انتخابات پارلمانی ۲۰۱۰ حزب آزادی (راست افراطی به رهبری خیرت ویلدرس) صندلی‌های بیشتری در مجلس هلند بدست آورده و ممکن است در دولتِ آتی به رهبری لیبرال‌هاحزب VVD حضور داشته باشد. تعداد قابل توجهی از نمایندگان مجلس هلند را شهروندان مهاجر ترک تبار و مراکشی‌تبار تشکیل می‌دهند. از ایرانیان مقیم هلند نیز «فرح کریمی» به نمایندگی از حزب سبزها در مجلس هلند حضور داشته‌است.

جریانِ راست‌گرای افراطی در هلند از جمله به خاطر رشد تعداد مهاجران در این کشور، در دهه حاضر قدرت گرفت که نتیجه آن ورود احزابی چون ال‌پی‌اف (فهرست پیم فورتاین) به پارلمان و دولت بود. با کشته شدن پیم فرتاین بدست یک هلندی، او و بعد حزب اش از صحنه سیاست حذف شدند و خیرت ویلدرس با «حزب آزادی» طرفداران او را به سوی خود جلب کرد و وارد پارلمان شد. ویلدرس مخالفِ حضور مسلمانان در هلند است چرا که اسلام را یک تهدیدِ رو به گسترش می‌داند که باید جلوی آن را گرفت. قتل فیلمساز هلندی تئو فان خُخ (ون گوگ) توسط یک مراکشی در سال ۲۰۰۴ به حزبِ ضد اسلامیِ ویلدرس کمک کرد تا وارد پارلمان بشوند.

در فروردین ۱۳۸۷ نمایش فیلم کوتاهی از خیرت ویلدرس به نام فتنه مخالفت‌های زیادی در هلند و خارج از این کشور برانگیخت. او در این فیلم قرآن و مسلمانان را مروج خشونت می‌داند. نخست‌وزیر پیشین دولت هلند،یان پتر بالکننده که از حزب دموکرات مسیحی است این فیلم را محکوم کرد. بر خلاف نگرانی‌ها، مسلمانان هلند خشونتی علیه این فیلم نشان ندادند و از روش‌های قانونی برای اعتراض به آن استفاده کردند. رسانه‌های دولتی هلند آگاهانه به مسلمانان میدان دادند تا مخالفت‌هایشان را ابراز کنند.

هلند عضو قدیمی اتحادیه اروپا و همچنین عضو پیمان نظامی ناتو است. دولت هلند از حملهٔ آمریکا به افغانستان و عراق پشتیبانی کرد و هم‌اکنون در افغانستان نیروی اندکی دارد.

هلند همراه با بلژیک و لوکزامبورگ، بنِلوکس را تشکیل می‌دهند. این نام یک پیمان همکاری منطقه‌ای بین این سه کشور است و از ترکیب نخستین حروف نام این کشورها ساخته شده‌است و این پیمان مادر پیمان اروپای یکپارچه‌است.

مهار آب دریا و رودخانه‌ها همواره یکی از چالش‌های هلند بوده‌است (به دلیل کم ارتفاع بودن هلند)، آن‌ها در این کار و نیز در ایجاد خشکی در دریا بسیار پرتجربه هستند و توانسته‌اند سیلاب را به خوبی کنترل کنند.

پیشروی دریا در ساحل و زیر آب رفتن زمین‌ها در پی آب شدن مناطق قطبی زمین از چالش‌های آینده هلند است.

شهرهای جدیدی چون آلمیره و لیلی‌استاد که در جنوب دریاچه ایسل‌میر واقع اند، در چنین زمین‌هایی بنا شده‌اند.

مردم هلند

زبان رسمی هلند، هلندی است:Nederlands). این زبان شاخه‌ای از زبان‌های ژرمنی است و به آلمانی شباهت‌هایی دارد. برخی واژگان فرانسوی نیز از دوره‌های تسلط فرانسویان بر این منطقه، در زبان هلندی جذب شده‌اند. گستره جغرافیایی زبان هلندی به جز کشور هلند، استان‌های شمالی بلژیک را نیز دربر می‌گیرد. در مستعمرات هلند از جمله در سورینام لهجه‌های بومی‌شده هلندی کاربرد داشته‌است. همچنین هلندیان علاقه‌مند به یادگیری زبان‌های خارجی هستند به گونه‌ای که بین ۹۱ تا ۹۳ درصد آن‌ها به انگلیسی، ۷۱ درصد به آلمانی، ۲۹ درصد به فرانسوی و ۵ درصد به اسپانیایی می‌توانند محاوره کنند.

در کشور هلند در حدود ۳۰ هزار فارسی‌زبان ایرانی سکونت دارند، ۳۵ هزار نفر از کشور افغانستان هستند که آن‌ها به زبان‌های فارسی دری، پشتو، اردو، ترکی ازبکی صحبت می‌کنند.

میانگین قد مردان هلندی ۱۸۴ سانتی‌متر است که کشور هلند را در رتبه اول بلند قامت‌ترین مردمان جهان قرار داده‌است، پس از هلند مردان نروژ نیز با ۱۸۳ سانتی‌متر در جایگاه دوم جای دارند.

هلند نقاش‌های شناخته شده‌ای داشته‌است. در سده ۱۷ میلادی، در زمانی که جمهوری هلند در اوج خود بود، استادان بزرگی همچون رامبرانت، یوهانس ورمر، جان استین، جیکوب ایساکزون و بسیاری دیگر فعالیت می‌کردند. نقاش‌های مشهور سده ۱۹ و ۲۰ هلند، ون گوگ و پیت موندریان بوده‌اند. موریس اشر هنرمند گرافیست این دوران بود. هلند خانه فیلسوف‌های بزرگی چون اسپینوزا و دزیدریوس اراسموس بوده‌است. تمام کارهای اصلی دکارت در هلند انجام شده‌است.

ازدواج در هلند

در هلند رسم است که با به دنیا آمدن دختر، پدر خانواده چند درخت می‌کارد و سال‌ها از آن مراقبت می‌کند. زمانی که آن دختر به مرحله ازدواج رسید، برای تامین جهیزیه، درخت‌ها فروخته می‌شود و هزینه جهیزیه تامین می‌گردد.

در صورتی که خانواده عروس امکان تهیه جهیزیه را نداشته باشد، هر یک از دوستان عروس، یک وسیله به عنوان کادوی عروسی برای آن‌ها می‌برد.

مراسم عروسی در هلند در فضای باز برگزار می‌شود. آن به زیر درخت کاج بر روی ۲ صندلی کنار هم مینشینند. مهمانان برای عرض تبریک به پیش عروس و داماد می‌روند.

برای پذیرایی از مهمانان ۲ غذای معروف در مراسم عروسی وجود دارد. گوشت شیرین شده که به آن شکر عروسی می‌گویند یکی از رسوم پذیرایی در مراسم عروسی است. غذای دیگری که در این مراسم سرو می‌شود به نام اشک عروس معروف است.

بعد از رفتن مهمان‌ها و پایان عروسی، عروس و داماد در نزدیکی خانه خود گل‌های سوسن می‌کارند تا با دیدن شکوفه‌های آن در هر سال به یاد خاطره شب ازدواج خود بیفتند. این گل نماد بازگشت شادی برای آن‌ها دارد.

آن‌ها از گذشته برای روز عروسی خود یک درخت به نام درخت آرزوها در گوشه‌ای از سالن قرار می‌دهند. کاغذهای رنگی به مهمانان داده می‌شود که آن‌ها می‌توانند آرزوهایی خوب برای عروس و داماد را بر روی آن بنویسند. در نهایت این برگه‌ها بر روی درخت آرزوها توسط روبان‌های زیبا نصب می‌شود و یادگاری زیبایی برای آن زوج ایجاد می‌کند. عروس و داماد پس از اتمام مراسم، آرزوهای نوشته شده توسط مهمانان را می‌خوانند.

برای مزین کردن درخت از چراغ‌های چشمک زن استفاده می‌کنند. در عروسی‌های روستایی، این روش به صورت سنتی برگزار می‌شود. از شاخه‌های واقعی برای درخت آرزوها استفاده می‌کنند. اما در عروسی‌های مدرن یک درخت دست ساخته با شاخه‌های فلزی برای این کار در نظر می‌گیرند.

سنت جعبه چوبی هلندی ها در شب عروسی 

برای جعبه چوبی، عروس و داماد نامه‌های عاشقانه‌ای که برای هم نوشته‌اند را درون این جعبه قرار می‌دهند و با هم عهد می‌بندند که هیچ‌گاه در جعبه را باز نکنند. باز کردن جعبه به معنی جدایی بین آن‌ها است.

آن‌ها در این نامه‌ها دلایلی که باعث شد عاشق هم بشوند را می‌نویسند و در شب عروسی درون جعبه قرار می‌دهند. این جعبه پلمب می‌شود. در صورتی که ازدواج آن‌ها موفقیت آمیز نباشد، در شب جدایی این جعبه باز می‌شود. ممکن است خوانده شدن این نامه‌ها دوباره آن‌ها را به زندگی عاشقانه قبل برگرداند و فرصتی دوباره برایشان ایجاد کند.

نخست آنکه دولت ايران جمعى از هنرمندان را به هلند فرستاد تا نقاشى را به ‌شکل علمى فراگيرند. وجود نقاش هلندى در دربار صفوى و فرستادن نقاشان ايرانى به هلند، آشنايى اين گروه از هنرمندان را با يکديگر درپى داشت و اين آشنايى تأثيرات متقابلى را در زمينه هنر نقاشى پديدار ساخت. تأثير محيط هنرى و فرهنگى ايران را بر هنرمندان هلندي، نخستين‌بار در سال ۱۶۲۷ ميلادى (۱۰۳۶ هـ.ق.)، با ظهور نقش‌هاى ايرانى در آثار نقاشان هلندي، مى‌توان يافت.

گاو هلندی یا هولشتاین

هلشتاین فریزن (انگلیسی: Holstein Friesian cattle‎) (که در آمریکای شمالی با نام اختصاری هلشتاین و در انگلستان و ایرلند با نام فریزن شناخته می‌شود) یکی از نژادهای پرورشی گاو شیری است که منشأ آن به هلند شمالی و فریسلاند و شلسویگ-هولشتاین در آلمان شمالی برمی‌گردد. این نژاد گاو بالاترین میزان تولید شیر در میان کل حیوانات شیرده جهان را دارا می‌باشد.

هنرمندان و افراد مشهور هلند

رامبراند: اما شناخته‌شده‌ترین آثار و به نوعی میراث او، تصاویری است که از خودش کشیده و اگر این نقاشی‌ها را به ترتیب و پشت سر هم نگاه کنید، اثر ناراحت‌کننده‌ی گذر زمان‌ بر چهره‌ی او را به راحتی می‌توان تشخیص داد

یوهانس فرمیر

پیتر بروگل

یان آستین

فرانس هالس

جاهای دیدنی هلند

گذرگاه های آبی آمستردام

زانس اسخانس : ( اگر می‌خواهید در زمان سفر کنید و هلند قرن هفدهم و هجدهم را ببینید، باید به زانس اِسخانس بروید. زانس اِسخانس در ۱۵ کیلومتری شمال آمستردام قرار دارد و سبک روستاهای سنتی هلند را در قالب موزه‌ای روباز نشان‌تان می‌دهد. می‌توانید در اینجا گردش کنید و ببینید که پیشه‌وران قدیمی همچون کشتی‌سازها و مفرغ‌سازها چگونه کار می‌کردند. ردیف خانه‌های نماسبز نیز جلوه‌ی این منطقه را دیدنی‌تر کرده‌اند. از دیگر دیدنی‌های زانس اِسخانس می‌توان به آسیاب‌های بادی اشاره کرد. در گذشته ۶۰۰ آسیاب بادی در این منطقه وجود داشتند که اکنون فقط پنج‌تایشان باقی مانده و بازدید از آنها برای عموم آزاد است. )

باغ اروپا : ( کوکِنهوف (Keukenhof) یا همان باغ اروپا یکی از بزرگترین باغ‌های گل در جهان و یکی از جاهای دیدنی هلند است که در شهر لیسه (Lisse) قرار دارد. در این باغ زیبای ۷۰ هکتاری تقریبا از هر رنگی، گلی برای دیدن و بوییدن هست. حتما این را هم می‌دانید که هلند به‌ گل‌های لاله‌اش شهره است. در اینجا علاوه بر نمایشگاه‌های گل چند رستوران نیز برپا شده است که می‌توانید پس از گردش در میان گل‌ها برای صرف غذا مهمان‌شان شوید. )

کلیسای  گروت کرک

موزه‌ ملی

پارک ملی هوخه فیلووه

موزه‌ ون گوک یکی از جاهای دیدنی هلند

دواِی یعنی خداحافظ